1. İŞLETME YAPISI

1.1 ŞİRKET KODU OLUŞTURMA

                                                                                                                              İŞLEM KODU: OX02
*Uyarlama sayfalarına erişim için, verilen işlem kodları search sütununa yazılır ve enter' a basılır. Menü yolu için aynı sütununa SPRO yazılarak uyarlama sayfasına gidilir ve verdiğim menü yolu izlenir.


Sap sisteminde verileri amaçlarına göre bölmek için üst birim (client) kullanılır. Bir şirket geliştirme amacıyla bir üst birim oluştura bileceği gibi test amacıyla başka bir üst birimde oluşturabilir. Üst birim üç karakterli bir kod ile oluşturulur. Oturum açarken üst birim seçilerek ilgili üst birimdeki verilere ulaşım sağlanır.


Yeni girişler tıklanır ve aşağıdaki ekran getirilir.


Şirket kodu dört karakterden oluşur ve sistemdeki her bir üst birim için geçerlidir. Şirket adı girilir ve diğer veriler bölümü doldurulur.  Sakla simgesine tıklanır veya ctrl+s yapılarak işlem kaydedilir ve bir sonraki işleme geçilir.

Gelen sayfa şirket adres bilgileri ile doldurulur ve onaylanır.



Ekrana request (yapılan uyarlamaları, uygulama alanına taşıyan yapı) bölümü çıkacak. Create Request tıklanarak aşağıdaki sayfaya ulaşılır.



Requuest tanımı girilerek işlem kaydedilir.

1.2 KOPYALAYARAK ŞİRKET KODU OLUŞTURMAK

 İŞLEM KODU: EC01

Gelen sayfada "org.nesnesini kopyala" tıklanır ve aşağıdaki sayfa getirilir.


Bşl. Şirket kodu satırında kopyalanmak istenen şirket kodu seçilir. Btş. Şirket kodu satırında ise oluşturulacak şirket kodu girilerek devam edilir.



Kopyalanan şirketin hesap planı yeni oluşturulan şirketinki ile aynı olacaksa "evet"; farklı bir hesap planı kullanılacaksa "hayır" seçilir.


Kopyalanan şirket para birimi ile oluşturulacak şirket para birimi aynı olsun isteniyorsa "hayır", farklı bir para birimi ile çalışılmak isteniyorsa "evet" seçilir.



Eğer evet seçilirse istenilen para birimi girilerek işlem onaylanır.

Request alınarak işlem sonlandırılır. Son olarak OX02 işlem koduna gidilerek, şirket adres bilgileri değişikliği yapılmalıdır.

*Uyaralama sürecinde "Request alma" sıkça karşınıza çıkacaktır. Bana kolaylık olması için bundan sonraki bölümlerde özel bir durum olmadıkça request almayı tekrarlamayacağım :)





 2. İŞ ALANI TANIMLAMA

İŞLEM KODU: OX03


Uyarlaması yapılan şirket birden fazla alanda faaliyet gösteriyor olabilir. Bu durumda bilanço, mizan veya kâr zarar tablolarını ayrı ayrı faaliyet alanlarına göre almak için iş alanı tanımlaması yapılır. Muhasebe kayıtları tek şirket kodu altında iş alanına göre kaydedilerek faaliyet bazlı raporlama alınması sağlanacaktır.


Yeni girişler tıklanır.

*Burdan sonra yeni girişler bölümü ss alınmayacak :)



Şirketin faaliyet gösterdiği iş alanlarının tanımları ve kodları girilerek işlem kaydedilir.



3. KREDİ KONTROL ALANI TANIMLAMA

İŞLEM KODU:  OB45

Müşteri riskleri kontrol etmek için kredi limitleri tanımlanır. Müşterinin toplam borcu ve henüz teslim edilmemiş siparişlerinin toplam tutarı, müşterinin riskini oluşturur(000012). Bu tutarın, oluşturduğumuz kredi kontrol tutarını aşması halinde, sistem yeni oluşturulan siparişi otomatik olarak bloke edecektir. 


Kredi kntr. Aln: Dört haneli bir kod ve açıklama girilir.
Güncelleme: Açık satış siparişleri veya fatura değerleri güncellendiğinde kredi limitinin de güncellenmesini sağlar.
Kredi Limiti: Kredi limiti belirlenmeyen müşteriler için bir tutar girilir.




 4. MALİ YIL VARYANTI VE KAYIT DÖNEMİ
Takvim yılı ve mali yıl arasındaki ilişkiyi belirler. Mali yıl varyantı kayıt dönemleri ve özel dönemler olmak üzere 12+4  olarak en fazla 16 dönem tanımlanabilir. Kayıt dönemi 1-12(ocak-aralık), özel dönemler ise Yıl sonu kapanış işlemleri için kullanılır.

MALİ YIL FARK GÖSTERGESİNİN ŞİRKET KODUNA ATANMASI

İŞLEM KODU: OB37

Sistemde önceden kayıtlı olan 12 standart dönem ve 4 özel dönem içeren k4 mali yıl varyantı şirket koduna atanır.(OB29 işlem kodu ile varyant kontrol edilebilir).






4.1 KAYIT DÖNEMLERİ


Yeni girişler tıklanarak açık kayıt dönemleri için kayıt dönem varyantı oluşturulur.



1111 şirket koduna kayıt dönemleri için tanımlanan 1111 varyantı tayin edilerek işlem kaydedilir.



4.2 KAYIT DÖNEMLERİNİN AÇILMASI VE KAPATILMASI

              Şirket koduna tayin ettiğimiz mali yıl varyantının da hangi dönemlerin kapalı veya kayıt atılabilir olacağı belirleyeceğiz.








 İlk dönem: Kayıtlara açık olması istenen ilk dönem girilir.(Öndeki)
Son dönem: Kayıtlara açık olması istenen son dönem girilir. (Öndeki)
YtGr: Yetki grup alanıdır. Kullanılması durumunda açık dönemlere sadece yetkilendirilmiş kullanıcılar kayıt atabilir.

 Öndeki ilk dönem ve son dönemler her kullanıcının kayıt atabileceği açık dönemlerdir
Sondaki (YtGr' e yakın olan) ilk ve son dönem' e sadece YtGr ile yetkilendirilmiş kullanıcılar kayıt atabilir.




       A Duran Varlık: A göstergesi duran varlık hesap türlerinde dönem açma/kapama kontrolleri için tanımlanmalıdır.
    D Müşteri: D gösterge döneminin müşteri hesap türlerinde dönem açma/kapama kontrolleri için tanımlanmalıdır
K Satıcı: K satıcı döneminin satıcı hesap türlerinde dönem açma/kapama kontrolleri için tanımlanmalıdır.
  M Malzeme: M gösterge döneminin malzeme hesap türlerinde dönem açma/kapama kontrolleri için tanımlanmalıdır.
S Ana Hesaplar: S gösterge döneminin ana hesap türlerinde dönem açma/kapama kontrolleri için tanımlanması gerekir.
V Sözleşme hesapları: V gösterge dönemi FI modülünde kullanılmadığından tanımlanmaz.
İlk hesap/Son hesap: Kayıt dönemleri hesap bazlı olarak açma/kapama kontrollerinin yapılması için kullanılır.




5. BELGE TÜRÜ

BELGE TÜRÜ TANIMLAMA


Sap standart belge türleri kullanılabilir. OBA7 işlem kodu ile belge türleri görüntülenebilir. Eğer istenilirse aynı işlem kodu ile kopyalanarak veya yeni girişler' e tıklanarak yeni belge türleri tanımlanabilir. Sap standart belge türleri yeterli olacağından sadece kopyala ss lerini aldım.


 Kopayalanmak istenilen belge türü seçilir ve kopyala tıklanır.



Gelen bölüme; belge türü, numara alanı, ters kayıt blg. türü girilerek işlem kaydedilir.



5.1 BELGE NUMARA ARALIĞI TANIMLAMA

İŞLEM KODU: FBN1


 Tanımlanan belge türleri için belge numara aralığı oluşturulmalıdır. Bu numaralar kayıtlarda belgelere verilecektir.


Şirket kodu girilir ve "Aralıkları "tıklanır.



Aralık tıklanır. Bir ya da birden fazla doküman türü için numara aralıkları girilir. Yıl belirtilir ise her yıl tekrardan numara aralığı tanımlanmalıdır. Tekrar tanımlanması istenmiyorsa yıl kutucuğuna 9999 girilir. Hrc kutusu işaretlenmezse sistem numarayı otomatik verir. İşaretlenmesi durumunda numaranın kullanıcı tarafından girilmesi gerekmektedir. İşaretlenmemesi tavsiye olunur.






6. KAYIT ANAHTARLARI

6.1 KAYIT ANAHTARI TANIMLAMA

İŞLEM KODU: OB41



Kayıt anahtarları yapılan kaydın, müşteri, satıcı veya ana hesap gibi kayıtların tipini belirler.
Kaydın borç mu alacak mı çalışacağını belirler.
Kaydın kalemine ait hangi alanların zorunlu veya isteğe bağlı olduğunu belirler.




Sap sistemindeki kayıt anahtarlarının bir bölümü yukarıdaki gibidir. İsteğe bağlı olarak sistemde farklı bir kayıt anahtarı yaratmak da mümkündür. Yarat tıklanarak aşağıdaki bölüm getirilir.

Kayıt anahtarı ve tanım girilir. Borç ve alacak göstergesi kısmında kayıt anahtarının hangi tarafata çalışacağı belirlenir. Hesap türü kısmında hangi hesap türü için tanımlanacağı belirlenir. Satış ilişkili olup olmadığı, ters kayıt yapıldığında kullanılacak kayıt anahtarı belirlenir. Alan durum bakımı tıklanarak aşağıdaki bölüm getirilir.




7. ALAN DURUM GRUBU

7.1 ALAN DURUM GRUBU TANIMLAMA


İŞLEM KODU: OBC4


Alan durum grubu belge kayıt aşamasında hangi alanların "Gizli, Zorunlu giriş ve İsteğe bağlı giriş" olacağını belirlediğimiz parametrelerdir Alan durum grubu sistemdeki mevcut bir varyant' dan kopyalanabileceği gibi yeni girişlere tıklanarak oluşturulabilir de.


Kopyalanmak istenen alan durum grubu seçilerek kopyala tıklanır.


 Enter' a basılır ve tümünü kopyala seçilir.

İlgili şirket seçilerek alan durum grupları tıklanarak alttaki ekrana ulaşılır.



Değişiklik yapılması istenilen alan durum grubuna tıklanarak girilir.


Değişiklik istenen grup seçimi yapılır ve aşağıdaki ekrana ulaşılır.



Hesaplara kayıt atılırken alanların "Gizli, Zorunlu giriş ve İsteğe bağlı giriş" olup, olmayacağı belirlenir
ve işlem kaydedilir.


8. DEFTERİ KEBİR MUHASEBESİ İÇİN DEFTERLER

8.1 DEFTERİ KEBİR MUHASEBESİ İÇİN DEFTERLER TANIMLAMA

Menü: MALİ MUHASEBE (YENİ)>MALİ MUHASEBE TEMEL AYARLAR>KİTAP>DEFTER>DEFTERİ KEBİR MUHASEBESİ İÇİN DEFTERLERİ TANIMLA




Üst birimde yalnızca bir tane ana defter olur ve sap sisteminde standartta gelen 0L defteri ana defter olarak kullanılır.
Yeni defter tanımlanabilir veya mevcut olan kopyalanbilir.


Şirket koduna tıklanır ve aşağıdaki sayfa getirilir.

Gelen sayfaya veriler yukarıdaki gibi girilir ve kaydedilir.
1. ulusal para birimi: Kaydın para birimini gösterir. Şirket kodu para birimidir.
2. ulusal para birimi: EUR para birimi. Şirketler topluluğu para birimidir.
3.ulusal para birimi: USD para birimi. Sağlam para birimidir.




8.2 DEFTER GRUBU TANIMLAMA

Sisitemde kayıtların tutulduğu tek defter 0L olan ana defterdir. Raporlama için ise istenildiği kadar defter tanımlanabilir. Örn: UFRS, SPK vb.

Menü: MALİ MUHASEBE (YENİ)>MALİ MUHASEBE TEMEL AYARLAR>KİTAP>DEFTER>DEFTER GRUBUNU TANIMLA


Yeni girişler tıklanır, defter kodu ve tanımlar girilerek kaydedilir.


9. HESAP PLANI

Her defteri kebir bir hesap planına göre kurulur. Sap sistemi' nde sınırsız sayıda hesap planı tanımlanabilir. 

9.1 HESAP PLANI OLUŞTURMA

İşlem Kodu: OB13



Yeni girişlere tıklanarak aşağıdaki şekilde veriler girilir ve işlem kaydedilir. Ana hesap uzunluğu en fazla 10 digit uzunlukta olabilir. Maliyet muhasebesi entegrasyonu: Oluşturulacak hesapların maliyet muhasebesi modülü(CO) ile yapılacak bağlantıya göre masraf çeşidinin otomatik mi yoksa manuel mi oluşturulacağının belirlenmesidir. Otomatik seçim işlem kolaylığı açısından tavsiyemdir.



9.2 ŞİRKET KODUNA HESAP PLANI TAYİNİ

İŞLEM KODU: OB62




Yukarıda oluşturulmuş olan hesap planı seçilir ve işlem kaydedilir.


10. HESAP GRUPLARI

Ana hesap oluşturulurken seçilen hesap grupları, tek düzen hesap planına uygun olmalıdır.

10.1 HESAP GRUPLARI TANIMLAMA

İŞLEM KODU: OBD4




1 ile başlayanlar Dönen Varlıklar, 2 ile başlayanlar Duran varlıklar, 3 ile başlayanlar KVYK…






11. DEVREDİLEN KÂR/ZARAR HESABI

İŞLEM KODU: OB53





Hesap planında bulunan 590 Dönem net kârı hesabı bu alanda tanımlanarak işlem kaydedillir. 




12. VERGİ İŞLEMLERİ

Kdv göstergeleri, Kdv'li işlemlerin muhasebe belgesinde kaydedilmesinde kullanılır. Beyannameler hazırlanırken raporlama içinde kullanılır.Sap sistemi içerisinde Kdv göstergeleri tanımlanmıştır. Türkiye' nin hesaplama şeması TAXTR' dir. Sistem içerisinde vergi oranları tanımlanmamış olsaydı aşağıdaki şekilde bütün vergi tipleri tanımlanabilirdi.

12.1 HESAPLANAN VERGİ GÖSTERGESİ TANIMLAMA

İŞLEM KODU: FTXP




Ülke kodu girilir.



Tanımlanacak vergi göstergesi girilip enter' a basılır.

Özellikler tıklanarak vergi türü ve tanımı girilerek işlem onaylanır.



Gelen ekrana hesaplanan KDV sütununa %18 kdv oranı girilir. Hesaplanan KDV sütununun yanında MWS yazıyor. MWS karşısında çalışıcak bilanço hesapları belirlenmelidir.  Vergi hesapları tıklanır ve aşağıdaki sayfa getirilir.



Hesap planındaki Kdv hesabı yazılır, enter' a basılır ve işlem kaydedilir.